Sorry lieve dansdocenten. Ik weet dat jullie erg je best doen bij het samenstellen van een workshop of dansles. Wat ik hier ga beschrijven, ligt dan ook niet aan jullie, maar puur aan mij. Contactimprovisatie is gewoon echt niet mijn ding.
Wat is contactimprovisatie en waarom wordt het zo vaak ingezet bij inclusiedans?
Bij contactimprovisatie gebruik je het fysieke contact met elkaar om elkaar in beweging te zetten. Je volgt elkaar, communiceert door middel van beweging en aanraking. Je leunt of draagt elkaars gewicht en leert zo de mogelijkheden van jou en je danspartner kennen. Dat doe je al improviserend, dus je weet niet van tevoren wat er gaat komen.
Eigenlijk is het niet zo vreemd dat het bij inclusiedans vaker ingezet wordt. Doordat je continu op elkaar aan het afstemmen bent, maakt het niet zoveel uit welk niveau of welke mogelijkheden de dansers hebben. En daarnaast is er geen ingewikkelde choreografie die uit het hoofd geleerd moet worden, dus dat geeft ook mogelijkheden voor mensen die niet zo goed kunnen onthouden. Ik kan me ook voorstellen dat het ontdekken van elkaars mogelijkheden door middel van deze manier van dansen een bijzondere ervaring kan zijn. Zowel voor de dansers met als zonder beperking valt er veel te ontdekken.
Maar zelf vind ik het niet zo fantastisch en wel om de volgende redenen:
1. Ik hou gewoon niet zo van dat kleffe gedoe
Mensen die mij goed kennen (en vooral mijn collega’s), zullen dit vast beamen. Ik hou niet van handjes schudden, altijd weer die drie zoenen, enzovoort. Fysiek contact houd ik liever voor mijn eigen gezin. of voor vrienden/familie als ze een troostende knuffel nodig hebben. Maar ik ben wel zuinig met het uitdelen hiervan.
En om dan een hele dansles lang aan iemand vastgeplakt te zitten… Ieuw!
2. Blijf van mijn kwetsbare lijf!
In het dagelijks leven vind ik het ook altijd onprettig als mensen onverwacht aan mijn rolstoel zitten. Die rolstoel is ervoor bedoeld dat ik ontspannen kan zitten. Maar bij de kleinste (onverwachte) beweging of aanraking voel ik dit al in mijn gewrichten schuiven. Dat kan ik wel grotendeels opvangen door mijn spieren en houding goed in te zetten, maar dat betekent dus dat ik ze wel allemaal moet aanspannen. En dat is vreselijk vermoeiend.
Het is ook weer niet zo dat ik tijdens de ‘gewone’ danslessen nooit fysiek contact heb met andere dansers. Maar deze dansers ken ik met hun bewegingen. En wanneer we de bewegingen van tevoren vastleggen, weet ik ook wat er gaat komen en kan ik me daarop instellen. Dat is een stuk minder vermoeiend, omdat ik bijvoorbeeld de ene keer meer van mijn rugspieren vraag en de andere keer van mijn buikspieren.
3. Improviseren? Zeg nou maar gewoon wat ik moet doen!
Het leuke aan een dansles of -workshop vind ik het leren van nieuwe dingen. En die komen bij mij niet zomaar op door te improviseren. Ja soms, als ik er een hele gerichte opdracht bij krijg. Maar als ik ‘gewoon maar wat moet doen’, dan is mijn inspiratie al snel op. Of de ruimte en de muziek moeten zo veilig voor mij voelen dat ik gewoon los kan gaan. Maar dat lukt dan weer niet als ik aan een ander vastgeplakt zit.
Laat mij maar gewoon lekker de dansdocent nadoen en daarbij af en toe gecorrigeerd worden om de techniek te verbeteren. Of in het samen creëren van een dans vind ik het fijner om steeds wat vast te leggen en dingen ook gewoon te bespreken met elkaar.
4. Al dat contact beperkt me nog meer in mijn bewegingen
Door continu fysiek met elkaar in contact te zijn, kan ik letterlijk niet zoveel kanten op. Ik zit lager dan de staande danser, dus wordt er automatisch meer op mij geleund dan andersom. Met een andere rolstoeldanser botsen de stoelen dan weer steeds tegen elkaar. En het contact maken doe ik dan vooral met mijn bovenlichaam en armen, terwijl ik die armen ook nodig heb om mijn rolstoel onder controle te houden.
Er zullen vast rolstoeldansers zijn die het geweldig onder de knie hebben en juist heel creatief hierin zijn. Maar voor mijn gevoel ziet het er bij mij maar klunzig en ongemakkelijk uit.
5. Contactimprovisatie gaat voorbij aan wat voor mij het doel van dansen is
Dansen is voor mij een vorm van expressie, heerlijk op kunnen gaan in de muziek met mijn bewegingen. Ontspannen kunnen bewegen en daarbij ook mijn technieken en spierkracht kunnen verbeteren. Iets moois neer kunnen zetten, wat voor anderen de moeite waard is om naar te kijken.
Maar als ik me beperkt voel in mijn bewegingen en continu alert moet zijn om mijn kwetsbare lijf te beschermen, is de lol er voor mij snel af. Ziet er ook nogal krampachtig uit. Vandaar dat ik niet zo enthousiast wordt van contactimprovisatie.
Als het zo nu en dan in mijn wekelijkse lessen naar voren komt, vind ik het niet zo’n probleem. Maar als ik een inclusiedans workshop wil volgen, is dat het eerste waar ik naar kijk. Is het contactimprovisatie? Dan sla ik over!
Ben jij bekend met contactimprovisatie als dansvorm? Zou het iets voor jou zijn?
Nee, maar ik huiver al als ik het lees. Ik zal er wel weer te geremd voor zijn, maar ik zou daar denk ik helemaal niet goed van worden.
Kan ik me helemaal voorstellen!