Een stagedag in een activiteitencentrum: erg leerzaam voor docenten!

Gisteren hadden we een studiedag. Niet alleen ons team, maar nog meer teams in onze branche, in totaal zo’n 150 mensen. En dit keer was het geen gewone studiedag. Iedereen kreeg als verrassing een brief met een adres waar ze die dag stage zouden gaan lopen. Ik mocht een dagje meedraaien op een activiteitencentrum, anderen gingen de kinderopvang in of naar een basisschool.

De bedoeling hiervan was dat we als docenten en onderwijsondersteunend personeel in het werkveld input zouden ophalen om het onderwijs uiteindelijk nog beter te kunnen maken.

Mijn stageplek: activiteitencentrum Kogge

Toen ik mijn brief met adres kreeg, herkende ik de naam van de stichting wel. Ik dacht dat deze stichting vooral gericht was op het ondersteunen van mensen met een verstandelijke beperking, maar dat gaat dus nog veel breder. Het activiteitencentrum waar ik een dagje mee mocht draaien, is gericht op mensen met NAH (Niet Aangeboren Hersenletsel). Dat is voor mij een doelgroep waar ik geen ervaring mee heb, dus ik was erg benieuwd.

De locatie zelf bestaat nog maar een paar jaar en dat was te zien. Alles zag er mooi, nieuw en lekker ruim uit. Vooral de sportzaal en computerruimte maakten indruk. Die had ik echt niet in de tijd dat ik in de dagbesteding werkte.

Ik vond het niet heel erg gepast om de cliënten te bevragen wat er precies ‘mis’ met ze was en waarom ze daar kwamen. Maar de indruk die ik van de groep kreeg, is dat het een erg diverse groep is. Onder andere met beperkingen op fysiek of visueel vlak of geheugen. Soms valt dat in eerste instantie niet eens zo op. Maar na een rondje met een bal overgooien en namen benoemen, zie je dan dat het onthouden van namen niet iedereen zo makkelijk afgaat. Mij ging het gooien overigens niet zo goed af, haha!

Verder viel me op dat het dagprogramma een stuk minder strak gestructureerd verliep dan wat ik gewend was vanuit de dagbesteding voor verstandelijk gehandicapten. De ene activiteit liep als vanzelf over in de anderen en cliënten gingen hierin hun eigen weg. Niet dat er geen structuur was, die was er zeker wel. Cliënten wisten wat er zou komen en wat er van ze verwacht werd. Maar dus geen picto’s of liedjes waar juf Ank jaloers op zou zijn.

Lesstof op de werkvloer

Hierbij moet ik wel zeggen dat ik op dit moment geen les geef aan de opleidingen binnen Maatschappelijke Zorg. Maar met de examens zie ik wel het één en ander voorbij komen aan wat studenten moeten kunnen en kennen voordat ze als (persoonlijk) begeleider aan de slag kunnen.

Het opstellen, uitvoeren en evalueren van een ondersteuningsplan is iets wat in de opleiding aan bod komt en waar ze op dit activiteitencentrum ook mee werken. Bij deze doelgroep is het zeker zinvol om doelgericht aan het werk te gaan op deze manier. En dat kan dan variëren van weer leren omgaan met een computer tot het onderhouden van sociale contacten.

Alles rondom het samenwerken en overleggen komt in de hele opleiding naar voren. En op de werkvloer zie je ook dat ze continu aan het afstemmen zijn. Wie welke activiteit aanbiedt, wie welke cliënt ondersteunt in ADL, overleggen met andere instanties, enzovoort.

Vanuit hun visie streven ze naar een eigen regie van cliënten. Daarbij kom je dan wel (ethische) dilemma’s tegen wanneer je als begeleider wel of niet ingrijpt. Laat je ze hun ideeën vanuit de cliëntenraad helemaal zelf uitvoeren, of blijf je dit toch nog een beetje aansturen? Dit soort dilemma’s hoor ik ook van mijn studenten terug.

Nieuwe ontwikkelingen, nieuwe input voor lesstof?

De gemeente bepaalt tegenwoordig de indicaties voor dagbesteding, wie recht heeft op hoeveel dagdelen en waar. Daardoor komt er bij activiteitencentrum Kogge ook steeds meer een mix van doelgroepen. Psychische problematiek komt bijvoorbeeld nu meer naar voren. Die mix vraagt om aanpassingen in de begeleiding.

Daarnaast is het coördineren van vrijwilligers en stagiaires een groot onderdeel van de taak van een persoonlijk begeleider, net als andere neventaken. Er komt veel meer bij kijken dan alleen maar op de groep staan.

Zo is ook het contact met mantelzorgers veranderd in de loop van de jaren. Het is dan een zoektocht hoe begeleiders hiermee omgaan en wat hun rol hierin is.

En met het vooropstellen van de eigen regie van cliënten, betekent dat praktisch bijvoorbeeld dat zij de rapportages ook mogen lezen. Een begeleider moet dan dus niet alleen rapporten op kunnen stellen voor andere instanties en deskundigen, maar dit ook begrijpelijk over kunnen brengen naar cliënten.

Alles bij elkaar vind ik het nogal wat voor onze mbo-studenten die in de toekomst hier aan de slag zouden kunnen. Maar ook in hun stage wordt er al veel van ze verwacht. Zeker wanneer ik het vergelijk met de verantwoordelijkheden van een pedagogisch medewerker op een kinderdagverblijf of een onderwijsassistent op de basisschool, zie ik een groot verschil hierin.

Wanneer heb jij voor het laatst stage gelopen? En waarin kan de opleiding nog meer leren van de praktijk?