Nadat ik Paul’s artikel las over hoe hij zijn online lessen aanpakt, bedacht ik dat ik dat ook wel weer eens kon doen over de beroepsgerichte lessen en studieloopbaanbegeleiding aan mijn klas onderwijsassistenten. In maart had ik daar al eens over geschreven, maar dat was een totaal andere situatie dan nu.
Online les: hier moeten we het maar mee doen!
Bij de start van dit schooljaar waren de klassen al gehalveerd en waren de lessen hierop aangepast in het rooster. In plaats van losse beroepsgerichte lessen en losse uren studieloopbaanbegeleiding werd dit ingeroosterd als drie lesuur op school en drie lesuur zelfstandig/online met het leerteam. De ene helft van de klas kwam dan op dinsdag naar school, de andere helft van de klas op woensdag.
Rekening houdend met een eventuele lockdown (die er nu dus is), konden we hiermee snel switchen naar volledig online onderwijs. Of weer terug naar volledige klassen zodra dat zou kunnen. Ik dacht dat we voor die twee weken online wel de halve klassen zouden aanhouden. Maar toen ik een dag van tevoren in mijn rooster keek, zag ik dat toch de hele klas ingeroosterd was.
Even op een rij is dit waar ik rekening mee moet houden bij de online les die ik geef:
- Eén keer per week drie lesuur achter elkaar online les via Teams.
- De klas krijgt vanaf september al in halve klassen les, de helft kreeg daarbij les van een andere collega. Nu dus alleen van mij les online met de hele klas bij elkaar.
- De les start met een bordsessie waarin doelen en acties besproken worden.
- Uitleg en ondersteuning bij (praktijk-)examens komen ook in deze les aan bod.
- De motivatie van studenten ligt vooral bij het af kunnen vinken van examens, minder bij het verdiepen in de theorie die ze daaraan kunnen koppelen.
- Studieloopbaanbegeleiding (en daarbij ook de stagebeleiding) is gekoppeld aan deze les en vindt deels ook binnen de les plaats.
- Van studenten wordt verwacht dat ze naast de drie lesuur begeleid ook drie lesuur onbegeleid aan de slag gaan.
Opbouw beroepsgerichte online les
Studenten hebben via Teams een uitnodiging voor de les gehad. Hierin is de opbouw van de les vermeld en de werkafspraken die op onze locatie gelden bij de online lessen.
De opbouw is zo’n beetje hetzelfde als in de les op school, maar hier licht ik toe hoe het nu online ging deze week.
Vragenrondje examens (5 – 15 minuten)
Meestal start ik met een aandachtspunt wat me is opgevallen die week en ga ik daarna de lijst met deelnemers af, zodat iedereen de kans krijgt om een vraag te stellen. Op dit moment gingen de vragen vooral over wanneer ze wel op school verwacht worden voor (voorbereiden op) examens en wanneer niet.
Bordsessie (15 minuten)
De bordsessie is in de loop van het schooljaar met mijn helft van de klas omgevormd tot wat je hieronder in de afbeelding ziet. De eerste online les was dat even wennen, omdat de andere helft niet mijn aanpak, maar die van mijn collega gewend is.
We starten met het invullen van de check-in (hoe zit iedereen erbij?) en de successen van de studenten afgelopen week. De doelen en examens staan er vooral op als reminder, zodat duidelijk is waar naartoe gewerkt wordt. De doelen hebben we samen al eerder opgesteld en de examens werk ik elke bordsessie vooraf bij aan de hand van de examenplanning.
Bij het onderdeel behandelen in de les bied ik ze onderwerpen aan die aan bod moeten komen. Tijdens de bordsessie plannen zij in wanneer dit aan bod komt. Uiteraard is er altijd ruimte voor onderwerpen die de studenten zelf aandragen. Omdat de al behandelde onderwerpen verschillen per halve klas, hebben we het in de eerste online les even gelaten voor wat het is. Ik had ook nog geen kans gehad om dit af te stemmen met mijn collega.
Het onderdeel acties is gekoppeld aan de doelen. Dit is een mix van opdrachten, het plannen van examens en stage-gerelateerde zaken. Het is de bedoeling dat die acties vooral vanuit de studenten komen, maar ook hier stuur ik nog veel aan. Aangezien het enige beoordelingsmoment van de derdejaars ligt bij de examens, merk je dat hier dan ook vooral de noodzaak van gezien wordt en bij de rest de motivatie minder is. Vandaar ook mijn poging tot extrinsieke motivatie in de laatste actie: trakteren als alle acties op tijd gedaan zijn.
Instructie (15 – 25 minuten)
Deze instructie is afhankelijk van wat er door de studenten gekozen is om te behandelen in de les. Dit kan een uitleg zijn over hoe een praktijkexamen uitgevoerd moet worden, uitleg van nieuwe theorie of herhaling met behulp van een powerpoint, Prezi, opdracht en/of Kahoot-quiz.
Wanneer het vragenrondje en de bordsessie langer hebben geduurd dan gepland en de concentratie verminderd is, wordt dit onderdeel naar het einde van de les geschoven. Dit keer hebben we deze tijd vooral gebruikt om met elkaar af te stemmen hoe we het gaan aanpakken in de online les en wat we van elkaar kunnen verwachten.
In leerteams/zelfstandig werken (60 – 75 minuten)
Binnen de leerteams spreken de studenten af hoe ze deze tijd gaan gebruiken. Bijvoorbeeld door een opdracht individueel of met elkaar te maken of een examen voor te bereiden of uit te werken. In de opdrachten die ik voor ze heb opgesteld, komt steeds een stuk theorie terug wat gekoppeld is aan één van de praktijkexamens. Maar ook intervisie en elkaar feedback geven, of verdieping door vakliteratuur te raadplegen.
Terwijl ze aan het werk zijn, is er ook ruimte voor individuele gesprekken. Hiervoor heeft de student zich vooraf ingeschreven, of ik heb bij de start van de les aangegeven dat ik iemand even wil spreken. Meestal gaan deze gesprekken over stage en examens, maar vaak ook over privéomstandigheden.
In de eerste online les wilde iedereen zelfstandig werken en heb ik met de helft één op één contact gehad via chat of videobellen. Veel daarvan was om feedback te geven op gemaakt werk of uitleg te geven hoe ze iets aan konden pakken.
Afsluiten van de les (15 minuten)
In mijn lessen op school heb ik regelmatig gebruik gemaakt van papieren exit-tickets. Nu doe ik dat via Forms als afsluiting van de les. De vragen gaan over wat ze gedaan en geleerd hebben, hoe ze hun eigen inzet en de begeleiding van de docent hebben ervaren, wat ze tijdens de onbegeleide lesuren gaan doen en wat er in de volgende les meer aandacht nodig heeft.
Ik gebruik elke les hetzelfde vragenformulier, zodat ik na een paar lessen de antwoorden per les of per student kan selecteren om te zien wat er opvalt. Na deze eerste online les met de twee halve klassen samen viel al op dat de behoeften erg uiteenlopen. De één werkt graag zelfstandig, de ander liever in het leerteam. En weer een ander komt niet aan leren toe als dit niet heel strak door de docent aangestuurd wordt.
Zelf had ik de les als wat chaotisch ervaren. En als ik zie wat de studenten deze les geleerd hebben, kan daar nog veel meer uitgehaald worden. Deze week ga ik dus nog even afstemmen met mijn collega zodat ik volgende online les wat beter neer kan zetten.
Het is geen ideale situatie. Behalve het online lesgeven zijn er wel meer dingen die ik volgend schooljaar anders zou willen aanpakken. Maar voor nu moeten we er hier iets van maken. En op zich lukt dat prima, maar ik hoop toch dat deze situatie niet al te lang meer hoeft te duren!
