Sommige onderwerpen die in mijn lessen aan bod komen, zijn de moeite waard om ook buiten de klas te delen. Met de klas waar ik studieloopbaanbegeleider van ben, hebben we een aantal 21e eeuwse vaardigheden uitgekozen om mee aan de slag te gaan. Bovenaan stond zelfregulering of zelfredzaamheid: controle hebben over je leven.
In het boek Klaar voor de 21e eeuw – Vaardigheden voor een veranderende wereld door Robert J. Marzano en Tammy Heflebower staan verschillende onderzoeken en theorieën aangaande die 21e eeuwse vaardigheden beschreven en hoe je hier in de praktijk wat mee kunt doen.
Kijkend naar die zelfredzaamheid worden in dit boek vier manieren besproken om deze te bevorderen:
- Versterking van de mindset
- Weerbaarheid
- Positief toekomstbeeld van jezelf
- Optimisme
In dit artikel ga ik in op het tweede onderwerp: weerbaarheid.
Hoe weerbaar ben je?
Als je weerbaar bent, betekent dat dat je weer opveert na een confrontatie met moeilijke omstandigheden, groeit door tegenslagen. Typerend voor weerbare mensen is dat ze hoge verwachtingen hebben en zinvolle levensdoelen. Ze kunnen afstand nemen om niet verstrikt te raken in uitzichtloos schuldgevoel.
What doesn’t kill me, makes me stronger. Dit is een veel gehoorde uitspraak die in me opkwam toen ik las over weerbaarheid. Maar wat ik vaak als houding zie bij mensen die dit roepen, is dat die vervelende ervaringen ze harder hebben gemaakt. En dat is niet helemaal wat hier met weerbaarheid bedoeld wordt. Het gaat er niet om dat je je schouders ophaalt, de situatie de rug toedraait en ervan wegloopt. Het gaat er juist om dat je er je schouders onder zet, roeit met de riemen die je hebt en kracht haalt uit het overwinnen van tegenslagen.
In het boek is een weerbaarheidstest opgenomen waarbij studenten kunnen aangeven in hoeverre ze het eens zijn met een stelling. Met mijn klas heb ik ervoor gekozen om deze stellingen op kaartjes te schrijven met drie vragen op de achterkant:
- In hoeverre ben je het eens met de stelling?
- Geef een voorbeeld (hoe jij hiermee omgaat).
- Wat zou je hierbij verder willen ontwikkelen?
De kaartjes heb ik uitgedeeld en vervolgens mochten de studenten door middel van een speeddate steeds in tweetallen twee minuten lang elkaar bevragen hierover. Na een paar keer wisselen heb ik ze gevraagd een samenvattend beeld te geven over wat ze is opgevallen wat betreft de weerbaarheid van hun dates.
Hoe word je weerbaarder?
Het aanleren van basisvaardigheden voor probleemoplossend denken is een goede methode om meer weerbaar te worden. Daarnaast werkt het ook om de goede eigenschappen van weerbare personen te benadrukken.
In het boek werden de volgende belangrijke eigenschappen genoemd:
- het verschil zien tussen positieve en negatieve invloeden
- negatieve invloeden kunnen beperken
- een duidelijk toekomstbeeld hebben
- niet berusten in je lot, hoeveel tegenslag je ook tegenkomt
- gerichte plannen maken en aanpassen om doelen te behalen op korte en lange termijn
Zonder dat ik ze mijn bevindingen uit het boek gedeeld had, kwamen mijn studenten hiermee:
- geloof in eigen kunnen
- probleemoplossend vermogen
- positief benaderen
- openstaan voor alternatieven
Ook een mooie aanvulling als je het hebt over eigenschappen of vaardigheden die je weerbaarder kunnen maken. En ik denk dat de uren studieloopbaanbegeleiding hier mooi op aansluiten om dit verder te ontwikkelen. Eén manier die tijdens de les ter sprake kwam, is bijvoorbeeld het uitproberen van verschillende methodes tijdens intervisie. Op die manier kunnen de studenten elkaar helpen hierin te groeien.
En hoe weerbaar ben jij? Wat wil jij hierin nog verder ontwikkelen?
Wat mooi om daar op school mee bezig te zijn! Er zijn idd zoveel mensen die vooral anderen de schuld geven van hun ongeluk, ipv dat ze er zelf lering uit trekken en er tegenaan gaan om te bereiken wat ze zo graag zouden willen.
En het mooie is dat je doordat je het met ze bespreekt, ook gaat zien hoe zij erin staan. Ik merk soms toch dat ik op basis van het gedrag van mijn studenten al een beeld heb gevormd. Maar soms zijn ze veel bewuster met dingen bezig dan ze willen laten zien.
Mooie lessen, zinvol dat ze daarover nadenken.
Hier schommelt de weerbaarheid; ligt een beetje aan de situatie en hoe sterk ik mijn zinnen ergens op heb gezet. Medium weerbaar is denk ik een goede omschrijving 🙂
Zeker zinvol! Ik leer er zelf ook steeds weer iets nieuws.
En medium weerbaar: als je maar blijft gaan voor datgene wat je echt wil! Dan is het soms niet eens zo’n gek idee om je energie te sparen. 😉