Vorige week kwamen in deel 1 al de 21e eeuwse vaardigheden zelfregulering, kritisch denken, creatief denken, probleemoplossend denken, computational thinking en informatievaardigheden aan bod. Vandaag in deel 2 de overgebleven vaardigheden. Deze zijn niet alleen voor school en werk nuttig om te bezitten, maar ook als chronisch zieke.
ICT-basisvaardigheden
ICT-basisvaardigheden zijn de kennis en vaardigheden die nodig zijn om de werking van computers en netwerken te begrijpen, om te kunnen omgaan met verschillende soorten technologieën en om de bediening, de mogelijkheden en de beperkingen van technologie te begrijpen.
Inmiddels behoren tablet en smartphone ook tot een onmisbare basis. En hoe gemakkelijk is dat wel niet! Ik kan je vertellen dat ik veel van mijn verplichte rustmomenten met mijn smartphone doorbreng. Een Whatsappje naar een vriendin versturen, even Facebook checken, kijken wat voor weer het wordt, blogs lezen…
Mediawijsheid
Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld.
Zeker voor chronisch zieken bij wie de fysieke leefwereld steeds kleiner wordt, spelen verschillende media een belangrijke rol om toch te blijven ontwikkelen, betrokken te blijven bij anderen en te ontspannen. Volgens mij ben ik één van de weinige chronisch zieken die geen Netflix heeft, maar de Facebookverslaving ben ik wel een tikkeltje schuldig aan.
Communiceren
Het gaat bij communiceren om het effectief en efficiënt overbrengen en ontvangen van een boodschap. Meer specifiek gaat het om het doelgericht informatie uitwisselen met anderen, in verschillende situaties, met verschillende middelen.
Wat denk je van gesprekken met artsen of andere specialisten, of met instanties als WMO, UWV. Als je goed geholpen wil worden, zul je je ook goed moeten kunnen verwoorden. Dat is soms best lastig als je een specialist voor je neus hebt die misschien een andere visie heeft, of misschien zelfs niet eens bekend is met je aandoening. Je wilt je vraag of klacht zo duidelijk mogelijk neerleggen en andersom ook begrijpen wat de specialist jou vertelt. En het kan soms best frustrerend zijn als je niet begrepen wordt.
Het is dan handig om van tevoren op een rijtje te zetten wat je wilt bespreken, gewoon letterlijk op papier een lijstje maken.
Mailen kan een goed alternatief zijn als je je in een gesprek niet zo helder kunt verwoorden, door emoties of tijdgebrek bijvoorbeeld. In een e-mail kun je veel kwijt, maar wordt ook alles gelezen als je je hele levensverhaal neerpent? Soms werkt kort en zakelijk beter, net als in een telefoongesprek.
Samenwerken
Bij samenwerken gaat het om het gezamenlijk realiseren van een doel en anderen daarbij kunnen aanvullen en ondersteunen.
Ja, het had leuk geweest als je de hele wereld in je eentje aankon. Maar met een chronische ziekte zul je toch soms meer moeten samenwerken dan je zou willen. Om hulp vragen is niet mijn sterkste kant, maar inmiddels word ik er steeds meer ervaren in. Net als het aangeven van grenzen, aan anderen duidelijk maken wat ze wel en niet van me kunnen verwachten.
En daarbij moet ik wel eens mijn eigen ideeën los kunnen laten en anderen het op hun manier laten doen. Bijvoorbeeld in ons gezin waar ieder wel zijn steentje bijdraagt aan het huishouden, maar je wil niet weten hoe de was erbij ligt…
Sociale & culturele vaardigheden
Bij deze vaardigheden gaat het om het effectief kunnen leren, werken en leven met mensen met verschillende etnische, culturele en sociale achtergronden.
Als je zelf al flink wat ellende voor je kiezen hebt gekregen door ziekte of beperkingen, kan dat het makkelijker maken om je in te leven in anderen. Het kan, het is geen garantie. Ieder gaat er op zijn eigen manier mee om, vanuit hun eigen achtergrond en overtuigingen. En ook daarin kun je leren van elkaar, bijvoorbeeld ook binnen lotgenotengroepen.
Ik hoop met mijn blog (en inclusiedans) een stukje bij te kunnen dragen aan een meer inclusieve samenleving. Door open te zijn over hoe het is om met beperkingen te leven, kennis en ervaringen te delen hierover. Hierbij kan ik deze vaardigheden goed inzetten.
En om op dat laatste door te gaan: aanstaande zaterdag komt er een artikel online waarin die verschillen nog meer naar voren komen: wanneer is iets betutteling en wanneer beleefdheid?
Wil je geen artikel missen? Volg Salami stinkt dan op Facebook, Twitter of Bloglovin’.
